Bu görsel, Bloom’un Taksonomisi'ne dayalı olarak eleştirel düşünme becerilerini geliştirmek için kullanılan 6 temel anahtarı açıklamaktadır. Her bir anahtar, farklı bir düşünme seviyesini temsil eder ve bireylerin bilgi edinme, analiz etme ve yaratma süreçlerini derinleştirmelerine yardımcı olur. İşte detaylı özet:
1. Hatırlama (Remember)
- Amaç: Uzun süreli hafızadan ilgili bilgileri geri çağırmak.
- Faaliyetler: Tanıma, listeleme, bulma, eşleştirme, anlatma.
- Sorular:
- Hatırlayabilir misiniz?
- Bu nedir? Kim? Nerede?
- Nasıl tanımlarsınız?
- Hangisi doğru/yanlış?
2. Anlama (Understand)
- Amaç: Öğretici mesajlardan anlam çıkarmak ve bilgiyi yorumlamak.
- Faaliyetler: Düzenleme, tartışma, yorumlama, özetleme.
- Sorular:
- Ana fikir nedir?
- Bunu nasıl açıklarsınız?
- Özetleyebilir misiniz?
- Bu durumda ne olabilir?
3. Uygulama (Apply)
- Amaç: Bir durum içinde bilgi veya bir prosedürü uygulamak.
- Faaliyetler: Uygulama, kullanma, çözümleme.
- Sorular:
- Ne olurdu eğer…?
- Bunu nasıl açıklarsınız?
- Bunu nasıl kullanabilirsiniz?
- Hangi yollarla uygulanabilir?
4. Analiz Etme (Analyze)
- Amaç: Bir bütünün parçalarını belirlemek ve aralarındaki ilişkileri incelemek.
- Faaliyetler: Sınıflandırma, inceleme, tarif etme, araştırma.
- Sorular:
- Bunun nedeni nedir?
- Bunu nasıl karşılaştırır/karşıtlaştırırsınız?
- İlgili olan nedir?
- Hangi sonuçları çıkarabilirsiniz?
5. Değerlendirme (Evaluate)
- Amaç: Belirli kriterlere ve standartlara dayanarak yargılarda bulunmak.
- Faaliyetler: Tartışma, savunma, eleştirme, seçim yapma.
- Sorular:
- Hangisi daha önemli?
- Nasıl karar verirdiniz?
- Bunu nasıl hissediyorsunuz?
- Bu daha iyi bir çözüm mü?
6. Yaratma (Create)
- Amaç: Elemanları veya fikirleri bir araya getirerek yeni bir bütün oluşturmak.
- Faaliyetler: Tasarlama, oluşturma, formüle etme.
- Sorular:
- Alternatif nedir?
- Bunu nasıl değiştirirsiniz?
- Bu fikri nasıl birleştirirsiniz?
- Yeni bir şey tasarlayabilir misiniz?
Genel Felsefe
Bu 6 anahtar, bireylerin sadece bilgi edinme aşamasında kalmayıp, bilgiyi anlamasını, eleştirel şekilde analiz etmesini, doğru yargılarda bulunmasını ve sonunda yeni bir şey yaratmasını sağlar. Eleştirel düşünme becerileri, problem çözme ve yaratıcı süreçler için temel bir yapı sunar.